Halka Arz: Kurucular için nakit, CFO’lar için stratejidir!
- Emre Yazıcı
- 25 Oca
- 3 dakikada okunur
Bir süredir finansal okuryazarlığımı geliştirmeye çalışıyorum. Hem girişimci kimliğimiz bunu gerektirdiği için hem de paranın zaman değerini anlamak ve elimizdeki parayı doğru şekilde yönetmek açısından önemli olduğu için bu alana meraklıyım.
Bu bağlamda önemli konulardan biri de "Halka Arz." Elbette bu, çoğu girişimcinin başlangıç aşamasında detaylı olarak bilmesi gereken bir konu değil. Hatta belki de CFO kadar derinlemesine bilgi sahibi olmamız gerekmiyor. Ancak finans stratejisi oluşturmasak bile, bir kurucu olarak CFO ile aynı dili konuşabilmek bizim için oldukça önemli.
Bu nedenle, finans alanına dair bilgilere ne kadar aşina olursak, girişimimizi yönetme ve doğru kararlar alma konusunda o kadar avantajlı oluruz diye düşünüyorum.
Halka Arz'ı sürekli kitaplardan okudum bugüne kadar. Kitabın yazarı (bahsi geçen şirketin kurucusu), halka arzın hangi noktada gerçekleşeceği detaylarına giriyordu ancak çoğu zaman sebep aynı ve şuydu;
Kasada ki nakit rezerv belirli bir sürede bitmek üzere kurgulandı ve artık yatırım ihtiyacı bir risk oluşturmaya başladı. Halka arz ile, sermaye rezervini diğer yöntemlere nazaran çok daha kolay bir şekilde oluşturabiliriz.
Belki de okuduğum onlarca kitabın hepsinde bu kurucuların ana ihtiyaçları gerçekten rezerv sağlamaktı ancak bu halka arz olmak için net bir sonuç diyebilir miyiz ?
Kurucunun gözünden değil de, CFO' nun gözünden bakacak olsak, Halka Arz sebebi olarak yine sermaye ihtiyacı sonucumu ortaya çıkardı ?
İşte tam da buna yönelik bir araştırma yapılmış ve CFO' ların gözünden Halka Arz'a (IPO) bakabiliyoruz.
Jim Brau ve Stanley E.Fawcett, 2006 yılında 336 CFO ile bir anket gerçekleştiriyorlar. Ankette Halka Arz (IPO) için aşağıdaki maddelerden hangileri önemlidir diye bir dizi sebep koyuyorlar.
Araştırma sonucunun önce orijinalini, sonrada Türkçe halini koyalım.
Sonuçlar şaşırtıcı.
Evet gerçekten şaşırtıcı çünkü kurucuların Halka Arz'a bakış açısıyla, CFO' ların Halka Arz'a bakış açısı arasında büyük bir fark var.
Görüyoruz ki, kurucular için önemli olan şirketin öz sermayesinin tükenmesi durumu, CFO'lar için önem olarak 9. sırada yer alıyor!
Peki tamam anladık. CFO'ların ana amacı sermaye tükeniyor da buna hemen en kolay yoldan kaynak yaratalım durumu değilmiş.
Peki ankette tepeye oturan ve %59.4'lük oranıyla, Halka Arz'ın CFO'larca ana tercih edilme sebebi olarak gösterilen sebebe örnekleriyle beraber bir bakalım.
Nedir bu gelecekteki satın alımlar için hisse oluşturma konusu ve CFO'lar için neden bu kadar önemli ?
CFO'lar şirketin finans tarafını yöneten kişilerdir ve kurucularla aralarında bu farkların olması da gayet doğal. Çünkü düşünsenize, kurucu nakit rezervine odaklanıp, öz sermaye ile ne kadar yol alabileceğini hesaplarken, CFO, mevcut nakit rezervini en iyi şekilde koruma, genişletme ve değerlendirme üzerine kafa yorar.
%59.4'lük sebepte CFO'ların belirttiği "Gelecekteki alımlar için hisse oluşturma" sebebi aslında, şirketin nakit parasını korumaya yönelik bir hamledir.
Şirketler, hızlı büyümek için yüksek potansiyel gördüğü şirketleri satın alırlar. Bu satın alım sonucunda bir bedel ödenecektir ancak kasada ki nakdin büyük çoğunluğunu buna yatırmak istemeyebilirler.
1- Microsoft -> GitHub Satın Alımı
2018 yılında Microsoft, GitHub' u 7.5 Milyar $'a satın aldı.
Bu satın alımda, Microsoft'un kasasından 1 kuruş dahi çıkmadı. Sebebi ise, satın alımın tamamının Microsoft hissesiyle yapılmasıydı.
2- Google -> YouTube Satın Alımı
2006 yılında Google, Youtube' u 1.65 Milyar $'a satın aldı.
Bu satın alımda da, Google' ın kasasından 1 kuruş dahi çıkmadı. Sebebi yine aynı. Satın alımın tamamı hisse senediyle yapıldı.
Bu hamle, Google' ın YouTube' a fazlasıyla geliştirme kaynağı ayırabilmesini sağladı.
Bunun birde nakit - hisse senedi beraber olan örnekleri de mevcut PayPal -> Honey satın alımı gibi. Onlarda da temel mantık aynı aslında.
Hatta onu da geçelim. Girişimlerin başlangıçta, ekibe para yerine hisse senedi vermesi de bir halka arz gibi ama mikro halka arz gibi. 😄
Örneklerle de gördüğümüz üzere, bir şirketin halka arz olmasının ardında yatan ana nedenlerden en güçlüsü, büyüme sağlamak için şirket satın alımlarının gerçekleştirilmesi ve ödemelerinde hisse senediyle yapılmasıymış.
Tabii diğer maddelere de bakınca, şahsen gözüme ilk çarpan sebep, risk sermayedarlarının çıkış yapabilmesine olanak sağlama çarpıyor. Bu apayrı bir konu. O yüzden detaylandırmaya gerek yok, ki tecrübem veya araştırmam da yok.🙂 Yine de bir şeyleri tahmin edebiliyorum.
İlginç bir istatistik ve ilginç sonuçlar diyebilirim şahsen benim için. Bu detay bilgiyi de aklımızın bir köşesinde tutmakta fayda var gibi duruyor. 🙂
Son olarak araştırma kaynağını da tekrardan bırakayım çünkü daha farklı istatistiklerde barındırıyor araştırma;
Comments